Fietsersbond: te weinig aandacht voor de fiets in Structuurvisie Heerlen 2035

De afdeling Parkstad Limburg van de Fietsersbond heeft van de gelegenheid gebruik gemaakt om zijn zienswijze te geven over de ontwerpstructuurvisie Heerlen 2035.

De Fietsersbond heeft de voorliggende ontwerpstructuurvisie doorgelopen op het onderwerp ‘fiets’. Wij constateren dat het fietsbeleid voor de komende twintig jaar maar zeer weinig aandacht krijgt in de voorliggende visie. Dat vinden wij een gemis.

De fiets komt twee keer summier aan de orde in de visie.

Op blz. 64 staan op de kaart ‘Visie: Cultuurhistorische structuren versterken’ een aantal fietsroutes. Hier zijn bestaande of nog geplande fietsroutes weergegeven die vooral zijn gekoppeld aan groenzones. Enkele van deze routes, waaronder die door het Geleenbeekdal zijn zeker de moeite waard. De kaart heeft wat fietsverkeer betreft verder geen toelichting.

Op blz. 69 staat vermeld dat het fietsverkeer vooral is gekoppeld aan de ‘radiaallinten’, zijnde wegen die “vervolgens wel nog een rol vervullen voor openbaar vervoer en fietsverkeer richting centrum”. Ook hier is geen toekomstvisie aan gekoppeld.

Wij verwachtten dat de structuurvisie ook een uitvoerige paragraaf over mobiliteit en verkeer zou bevatten. Verkeer en mobiliteit hebben namelijk ook uitdrukkelijk hun ruimtelijke weerslag. De mobiliteit is een factor van betekenis voor de ruimtelijke ordening. Niet alleen is ‘verkeer’ een bepalende factor voor de inrichting van de openbare ruimte. Keuzes en gewenste aanpassingen in de mobiliteit kunnen mee bevorderd worden vanuit locatiebeleid, maar ook andersom: een succesvol locatiebeleid wordt mede gedragen door bereikbaarheid (wat ook in de visie wordt onderkend).

Wij gaan ervanuit dat de gemeente Heerlen een verkeersbeleid wil voeren dat over 20 jaar de stad leefbaarder maakt. Daar hoort naar onze mening ook meer fietsen bij. Naast goed voor de gezondheid is fietsen milieuvriendelijk en spaart het op termijn ruimte uit ten opzichte van de auto. Maar dan moet het aantrekkelijker worden om de fiets te pakken.

Daarvoor dient het voorzieningenniveau voor de fiets nog nadrukkelijk verbeterd te worden.

Recente ontwikkelingen en inzichten wijzen erop dat vooral de maatvoering van veel fietsvoorzieningen te kort schiet. Dit is mede het gevolg van het ‘succes van de fiets’ die behalve in toenemende aantallen ook in toenemende variëteit deelneemt aan het verkeer. Verschillen in breedte en snelheid maken het nodig dat het fietsen op korte termijn meer ruimte nodig heeft. Dit vraagt om een ingrijpende herstructurering van het verkeerswegennet waaronder de door u genoemde ‘radiaallinten’.

Wij verzoeken u om met behulp van het bovenstaande in de definitieve structuurvisie een ‘visie te ontwikkelen’ voor het bereiken van een aantal doelstellingen op het gebied van fietsbeleid.

Fietsvoorzieningen bij IKEA in Heerlen

In februari 2015 opent in Zwolle een nieuwe IKEA-vestiging. Volgens IKEA wordt het de meest duurzame vestiging van het concern. Maar de Fietsersbond afdeling Zwolle wil graag dat duurzaamheid ook tot uiting komt in het bevorderen van het fietsverkeer. Niet iedereen koopt tenslotte direct een keuken of slaapkamer en er zijn ook mensen die grote goederen thuis laten bezorgen.

Ton Venselaar van de afdeling Zwolle wil graag onze positieve en negatieve ervaringen horen met de IKEA-vestiging in onze buurt. En dat is wat ons betreft de vestiging op de Woonboulevard van Heerlen.

Ik bezocht de IKEA-vestiging op zaterdag 3 januari om ongeveer 16.00 uur. Het was er erg druk, in ieder geval de parkeerplaats voor het gebouw was zo goed als vol. Daarnaast hebben ze nog een parkeergarage van twee verdiepingen en kan je ook nog op het dak van de IKEA parkeren. Alles bij elkaar zijn het vele honderden parkeerplaatsen.

Naast de uitgang van de IKEA is de fietsenstalling. Er was voor ± 50 fietsen een plek in de fietsenrekken. Nu was het slecht weer, het regende en niet veel meer dan enkele ⁰C boven nul. Maar het aantal fietsen was bedroevend klein. Op dat moment staan er 4 fietsen en 2 scooters. Maar van iemand die wat vaker bij deze IKEA komt, hoorde ik dat er zelden veel fietsen staan. Wellicht wat meer van mensen die voor het ontbijt het restaurant bezoeken?

De plek waar de eenvoudige en ouderwetse fietsenrekken staan, is overdekt. En buiten de fietsenrekken zou ook zonder probleem een (buitenmodelse) fiets even geparkeerd kunnen worden.  Maar dat gebeurt op het moment van mijn bezoek niet.

De winkelwagen kan in de buurt worden teruggezet, dus hoef je je fiets niet lang onbeheerd achter te laten.

Er zijn geen laadstations (stopcontacten) voor e-bikes en evenmin zijn er (elektrische) bakfietsen te leen of te huur. Althans, dat wordt op de website niet specifiek kenbaar gemaakt (wel aanhangwagenverhuur). De fietsenstalling is niet  zichtbaar bewaakt, maar de kans is groot dat er wel hier en daar camera’s hangen.

Onze IKEA-vestiging is goed bereikbaar op de fiets. Langs de straat In de Cramer is aan de overzijde een voldoende breed vrijliggend fietspad in twee richtingen.

Er zijn twee oversteekmogelijkheden voor fietsers met hun eigen fietspadoprit naar het parkeerterrein. De oversteken hebben beide een middengeleider, maar fietsers moeten voorrang geven aan het wegverkeer. Echt veel tijd zal oversteken nooit kosten. Er is geen conflictsituatie met autoverkeer dat de IKEA wil bezoeken, want dat heeft eigen toerit via een rotonde waar het fietspad aan de buitenzijde langsloopt. De opritten hebben aan de zijkant een normale trottoirband. In het midden staat een paaltje wat bij de op de foto afgebeelde inrit problemen kan opleveren met bijvoorbeeld een bakfiets. De andere oprit is een breder fietspad in twee richtingen. Hier is meer ruimte tussen het paaltje en de kant van het fietspad.

De fietsers moeten het parkeerterrein in de volle breedte oversteken. Op het parkeerterrein zelf zijn geen aparte fietsstroken of een speciaal geleidingssysteem voor fietsers naar de fietsenstalling. Ik heb zelf even aan een medewerker van IKEA gevraagd waar de fietsenstalling was.

Tot zover onze rapportage.